Ik kan me nog herinneren dat de verlichting in die gebouwen overgeschakeld werden naar de nieuwe neonbuizen, dat zal ongeveer 1937 geweest zijn. De hele buurt in de Jan van de Bildstraat stond achter hun huizen te wachten en te kijken, want het zou op een bepaald uur gebeuren, s'avonds natuurlijk.
Wat brengen fotos toch herinneringen op.

Frans, het was niet alleen de geur van bakeliet die we roken op het Vredesplein, maar soms zaten er ook bruin/zwarte spikkels van bakeliet op het te drogen wasgoed s'maandags natuurlijk.
Bij westenwind rook je de bakeliet, bij noord-oosten wind rook je de destructor, bij zuid oosten wind rook je de Vam in Mierlo, we zaten altijd in de stank lijkt het wel.

Frans, Ik moet Mari gelijk geven over die stank die van de bakeliet fabricage overal rond hing, onze vroegere buurman werkte in die afdeling, hij stonk een uur in de wind als hij thuis kwam.
Of misschien had ik bij jou comment tussen de lijnen moeten lezen, want er van genieten deden wij helemaal niet, je kreeg er koppijn van, zelfs op school kwam je niet van die stank af, maar ja, wat voor een stinkt, ruikt voor een ander lekker, wij woonden toendertijd in de Jan van de Bildtstr. en vanaf achter ons huis was er geen verdere bebouwing naar de fabriek dan allen de spoorlijn.
Even terug komen op de naam 'bakeliet' volgens wat ik jaren geleden gelezen hebt mocht Philips
die naam niet gebruiken, vanwegen het feit dat Philips die fabricage begon gedurende de 1ste WO
want het schijnt oorspronkelijk een Belgische naam geweest te zijn en Philips had daar geen vergunning voor om die naam te gebruiken daarom veranderde Philips het tot Philiet of phliliet of zoiets, graag meer informatie hierover.

Bakeliet dankt zijn naam aan Leo Baekeland, een Amerikaanse uitvinder van Belgische afkomst.
In de eerste instantie was de naam Bakeliet een merknaam. Iedere fabriek gaf het materiaal een eigen naam, bijvoorbeeld Philips (Philite). Later werd de naam Bakeliet de naam van het materiaal.
Eindhoven eert Baekeland met het aansprekende Baekelandplein.

Achter SA lag SEF 1 hier werd vernikkeld en verchroomd, nou dit goedje stonk over de bakeliet heen. Ik heb van 1974 tot 1977 op SEF II gewerkt. Hier zat een onderdeel van PMF en de mensen die daar werkten hadden niet zo'n gezond uiterlijk.

Hans, het Baekelandplein is toch pas in de jaren 60 zo gaan heten, voordien was de naam toch het Fultonhofke of vergis ik me daarin?

Nee natuurlijk vergis jij je niet. De bewoners van het Fultonhof met een 'ander' beroep kregen met zo'n adres waarschijnlijk, (net als tegenwoordig de alochtone en andere bewoners van Woensel west, ) geen antwoord meer op een sollicitatiebrief.

Als je een kennis had die op de Philite werkte (en dat waren meestal meisjes, lekker goedkoop) dan gaf je een foto mee, die op en stukje gebogen (dan bleef hij staan) philite werd geplakt en daarna overspoten met speciale doorzichtige lak. Het z.g. hoogglanspoelitoeren. Je kreeg hem dan terug ...iets heel bijzonders. Zouden er nog mensen zijn die een dergelijk stuk poelitoer in huis hebben?

Fanny, ik heb ook bij PMF gewerkt. In de periode 1960 tot 1970, op het productiebureau Metaalwaren. Die stank is me inderdaad bijgebleven. Het ging in je kleren zitten en die moesten dan ook meteen in de was. Ook ben ik bij ziekte van een van de medewerkers op het kantoor van de galvaniseerafdeling, daar wel eens ingevallen. Mijn uiterlijk is gelukkig wel gezond gebleven.

HalloThérèse, heb jij bij Vrielink en Erkelens gewerkt en ken je Tini van Stipdonk, Joke van Gestel, Gerda en Lizet Sleegers en Annie. Want die werkten er al een lange tijd voordat ik er kwam.

Hoi Fanny, Jan Vrielink was mijn groepsleider. Tini van Stipdonk droeg altijd een witte jas. De namen van die anderen herinner ik me niet direct. Ik zie de afdeling nog zo voor me. We zaten in rijen achter elkaar. Ik zat ongeveer in het midden. Jan Erkelens met zijn groep zat links voor het kantoor van Pax en v.d. Heuvel. Zat Jet Mennen er nog toen jij er kwam? Zij zat bij Moors. Op dezelfde etage als het productiebureau zat ook de een tekenafdeling en kostprijs-afdeling. Waren die er nog toen jij kwam? Ook op de afdeling zaten z.g. chasseurs. Zij moesten ervoor zorgen dat producten op tijd klaar waren e.d. Ik heb er een leuke tijd gehad. Veel lol met al die meiden. Jan Vrielink had er veel mee te stellen en kon ze absoluut niet aan.

Dit gebouw werd maar voor een heel klein deel door de Philte gebruikt. Het gebouw was in 2 gedeelten gesplitst nl. SAI en SAII. De Philite gebruikte SAI-p en SAI - 1 en zijvleugel van SAI. In de rest van het gebouw zaten de Machinefabriek SAII-p 1 en 1 1/2 evenals in de zijvleugel SAII. Het overige deel werd gebruikt door de Röntgen. Die later naar Best zijn verhuisd en nu PMS heten.

Op een gedenkbord dat ik heb staan voor de Philitefabriek de jaartallen 1923-1948. Waarschijnlijk heeft de Philitefabriek dus eerst ergens anders gezeten, maar zou de opmerking dat Philips al in de eerste WO met de productie is begonnen dus niet juist zijn.

Thérèse, jouw opmerking dat Tini van Stipdonk altijd een witte jas droeg deed me denken aan de jassencultuur waar mijn vader (die meer dan 40 jaar bij Philips gewerkt heeft) mij over verteld heeft. De laagste in rang waren de werknemers in een blauwe overall, dan kwamen de blauwe stofjas, vervolgens de gele stofjas, dan de grijze stofjas gevolgd door de witte stofjas (afdelingshoofd o.i.d.). het hoogste was als je in een pak met stropdas rondliep, dan maakte je deel uit van het hogere management. Het gevolg van deze 'ranking' was dat aan veel waslijnen witte stofjassen hingen te wappereren terwijl in werkelijkheid blauwe of gele werden gedragen ....

Piet, een kleine correctie op jouw verhaal, de arbeider had een blauwe overall. Een onderbaas had een grijze stofjas en een baas een gele stofjas. Dat van de witte jassen aan de waslijn klopt helemaal. Zielig he.

Het herkennen van de hierachie op een afdeling binnen Philips aan de hand van de kleur van de stofjassen was niet overal hetzelfde, toen ik mijn praktijk examen van de JNO deed, kwamen de jongens van het Nat.Lab hun examen doen in witte stofjassen, dat werd meteen veranderd door de leermeesters van de JNO in blauwe stofjassen, want een leerling in het wit en een leermeester in het geel, dat was onbestaanbaar in die tijd.

Ik ben van 1963 tot 1967 op de JNO opgeleid tot electricien en wij droegen in tegenstelling tot de metaalbewerkers grijze overalls.

In de eerste jaren na de oorlog was er gebrek aan alles met het gevolg dat bij vorst honderden motoren van auto's kapot vroren. De scheuren in de gietijzeren motorblokken waren tot 30 cm groot. Reparatie was aanvankelijk alleen mogelijk door het nauwkeurig boren van veel naast elkaar gelegen gaatjes, hier schroefdraad in tappen met draadtappen en daar koperen boutjes zodanig inbrengen dat alles waterdicht was en de hele motor met alle delen weer opgebouwd kon worden. Een kostbaar zeer arbeidsintensief werk, met forse risico's op succes. Op de afdeling van de Philitefabriek had men op de verchroomafdeling een efficiëntere methode nl. door het dichtspuiten van de scheur met zink. Bij Philips kon practisch elk probleem worden opgelost. Vele tientallen keren kwam ik op de Philitefabriek. Wat een TIJD...

Omstreeks 1954 en later zat er onder in het klokgebouw ook o.a. de plaatbankwerkerij met magazijnmeester Hr. Schriks in grijze jas, de gereedschapmakerij en de koperslagerij. Verder losstaand nog de smederij en de harderij.

Weet iemand misschien of de glazen opbouw op het waterreservoir (met de klokken) er vroeger anders uitzag? We zijn er nog niet zo lang geleden een keer binnen geweest en de constructie van die opbouw zag er nog vrij nieuw uit. Wanneer is die erop geplaatst?

Paul, de constructie is inderdaad later geplaatst, eerst was een grauwe muur en de klok zag er ook anders uit. Wanneer dit gebeurd is, weet ik niet. Ik heb er zelf 12 jaar gewerkt en ook de klok aan de buitenzijde bekeken.

Paul, bekijk foto 3469)
In de kuip zat voor de oorlog een schijnwerper die je kilometers ver om Eindhoven kon zien, hij scheen recht omhoog.
Ik herinner die jaren heel goed. In de schoolvakantie ging ik altijd naar de boerderij van mijn grootouders in Zaltbommel. Als mijn vader me ophaalde op de fiets dan was er eerst in de verte de Bata schijnwerper die flitste door de lucht, daarna kwam de Philips schijnwerper in zicht. Mooie tijd.

De meisjes van de bakelietfabriek moesten veel melk drinken en kregen daarvoor extra melkbonnen. Dat was vanwege de stoffen die gebruikt werden voor bakeliet te spoelen. Zo vertelde me een oude buurvrouw. Ze moest echter de melk toch met haar huisgenoten delen.

Fanny, inderdaad de Galvaniseer Inrichting zat in gebouw SEF, maar dat mensen die daar werkte er slecht uitzagen kan ik niet zeggen. Ik ben zelf diverse keren op deze afdeling geweest omdat mijn vader jaren op deze afdeling gewerkt heeft en die is toch 78 jaar geworden. En wat zou je denken van Harrie van Kemenade, die heeft ook jaren op deze afdeling gewerkt. En die heeft na zijn pensioen nog jaren lang de kantine van PSV op de Hertgang in zijn beheer gehad en die leeft nu nog steeds en ik denk dat die al in de negentig is. Ik moet je ook wel gelijk geven, het was in die jaren een afdeling die niet in aanmerking zou komen voor een gezondheidsprijs. In die jaren werd er nog niet zo gecontroleerd door de ARBO dienst zoals we nu kennen. Maar in die jaren dat jij daar gewerkt hebt was er geen bakeliet meer. De kasten voor TV's waren toen al van spaanplaat die gefineerd werden. Kasten van radio's en draagbare radio's waren toen al van plastic (of van ander soort kunststof). Kun je zelf ook nog herinneren dat in gebouw SEH een kunststofafdeling zat waar diverse ontwerpen gemaakt werden voor diverse toepassingen.

De klok van deze toren is de grootste van Europa, heb ik ooit ergens gelezen. Waarin gelezen? da wik nie mir.

"De Klok Rond" Een boek over het Klokgebouw en een eerbewijs aan voormalige Philips medewerkers. Een bijzonder initiatief. Zie Gastenboek d.d. 17 juli voor meer informatie.