Fotonr.: 8842
Bijdrager Jan Weijers
Jaar: 1914
Locatie 1.:Tongelre |311 Villapark |Reigerlaan
Onderwerp.: Scholen / Onderwijs |Lagere Scholen / Basisonderwijs |Tongelre, Nutsschool De Reiger

Een reactie op deze foto insturen


Ik heb de algemene voorwaarden gelezen en akkoord bevonden

image

Nutsschool Reigerlaan.

Beschrijving Deze foto is van een andere hoek genomen dan mijn eerdere foto 7260. Het betreft de Nutsschool aan de Reigerlaan, anno 1914 (ca). Nu basisschool De Reiger. Opname door Henri Reufel (zie elders op deze site). Foto komt uit zijn familiealbum.
Geplaatst op 02-02-2007
Email bijdrager img

Reacties

Datum: 02-02-2007
Naam: Theo van den Dungen img

Reeds snel na de stichting in 1876 van de 1ste Nutsschool voor lager onderwijs aan de Grote Berg was deze feitelijk al te klein; ook de bouw van een nieuwe verdieping op het bestaande gebouw in 1904 bood uiteindelijk geen soelaas.
Er werd besloten een nieuwe school te bouwen naar een ontwerp van de architecten J.W en J.D Hanrath (zie eerder) aan de Reigerlaan 3; het gebouw werd voltooid in 1914, en vanaf 1915 werd de Nutsschool aan de Grote Berg verplaatst naar de Reigerlaan. De bouwsom ad f. 105.000, - was voor het bestuur een probleem, omdat dit bedrag in zijn geheel door particulieren moest worden opgebracht (in die periode werd noch door het Rijk, noch door de gemeente voor het bouwen van een bijzondere school subsidie gegeven).
In het boek van dr. Jaap Duijnhouwer 125 jaar NUT in Eindhoven staat op pagina 20 een lijst van bijdragen ten behoeve van den bouw van eene nieuwe nutsschool te Eindhoven in 1914. Het voert te ver om al deze namen op te noemen, maar aan de top van de lijst staan: G.Philips: f 10.000, -; A.Philips: 10.000, - Naamloze vennootschap Philips Gloeilampenfabrieken: f 10.000, - verder staan vermeld: J.Bruning: f 7.500, '-; A. Burgers: 3.000, - en A en J Elias beiden voor f. 2.000, - etc. In een plaats als Eindhoven (na de annexatie van de omliggende dorpen in 1920) toch goed voor 45.624 inwoners (en tussen 1920-1930 zelfs 90.000) deed de in meerderheid rooms-katholieke gemeenteraad weinig of niets om conform art.23 van de Grondwet te zorgen voor openbaar onderwijs in een genoegzaam aantal scholen. Tengevolge van deze nalatigheid werd in Eindhoven (en ook in steden als Heerlen) Nutsdepartementen opgericht; dit met steun van ondernemingen zoals dus Philips in Eindhoven en de Staatsmijnen in Heerlen. Philips dat in Eindhoven reeds een bedrijfsschool exploiteerde, stichtte in 1920 de Philips Vereeniging voor Onderwijs en Volksontwikkeling te Eindhoven met als doel kleuterscholen, lagere scholen en Ulo-scholen op algemene grondslag op te richten; een doelstelling die vrijwel identiek was aan die van het Nutsdepartement. Zo ontstond bv in 1921 de eerste Philips lagere school aan de Frederiklaan. De belangstelling voor het Nut en de steun voor zijn scholen nam evenwel niet af: Philips bleef jaarlijks een bijdrage voor de Nutsscholen geven; deze bijdragen werden na 1925 zelfs aanzienlijk verhoogd; voor het jaar 1927 werd gesproken over een jaarlijks bedrag van f. 4.500, -, maar aan deze susidie werden strikte voorwaarden verbonden: het geld mocht alleen ten goede komen aan de school aan de Reigerlaan en moest worden gebruikt om het aantal leerlingen per klas te verminderen tot ca 36.
Uit de notulen wordt niet duidelijk waarom Philips deze voorwaarden stelde; misschien speelde enige emotionele verbondenheid met de school aan de Reigerlaan een rol: deze was mede met behulp van Anton Philips gebouwd, en zijn zoon Frits Philips had op die school gezeten.
De Eindhovense nutsscholen (zowel kleuter-, als lagere scholen) hebben een grote rol gespeeld bij vernieuwingen in het onderwijs; het meest opvallend is de plaats die de Nutsschool aan de Reigerlaan daarbij innam, vooral in de periode van 1929-1956 toen de heer Floor Evers er de scepter zwaaide (zie Dalton-principes).
Deze school aan de Reigerlaan fungeerde na de benoeming in 1929 van Floor Evers niet met als eerste prioriteit (alleen) opleidingsschool voor het algemeen vormend voortgezet onderwijs te zijn, maar wilde opvoeden tot gemeenschapszin en de verdere ontwikkeling leiden in de richting van de waarschijnlijke bestemming van het kind ; voor opvoeding tot gemeenschapszin is allereerst nodig: één school, één volk en verder kinderen van Protestanten en Katholieken en Joden, kinderen van de geestelijk en maatschappelijk hoogst en laagst geklasseerde ouders, bezoeken deze school en kunnen er zich veilig en gelukkig voelen. De schoolbevolking op de Reigerlaanschool was in de jaren '30 en '40 nogal gemêleerd; er waren kinderen uit het Villapark, maar ook uit de arme straatjes rondom een sigarenfabriek en uit een woonwagenpark etc....
Voor belangstellenden: 125 jaar NUT in Eindhoven dr.Jaap Duijnhouwer en Het Nutsonderwijs bezuiden de grote rivieren dr. Jaap Duijnhouwer.


Datum: 23-12-2014
Naam: lia v Baal img

De school zal in 2015 haar eeuwfeest vieren! Een 100 jarige Reiger nog altijd jong van geest. Een jubileumboek mag daarbij niet ontbreken natuurlijk. Ik ben op dit moment op zoek naar ex leerlingen en leerkrachten van de school om hun ervaringen te horen. Als ik dit stukje lees, wat herkenbaar is voor mij, vraag ik dan ook of u contact met me op wilt nemen. Wellicht dat u ook een bijdragen kan leveren
voor het jubileumboek. Met vriendelijke groet, Lia v. Baal, directeur