Bijdrager Giovanni van Helvoirt
Jaar: 2006
Locatie 1.:Gestel |711 Schrijversbuurt |Akkerstraat
Onderwerp.: Scholen / Onderwijs |Lagere Scholen / Basisonderwijs |Gestel, Nutsschool Akkerstraat / De Trinoom
Reacties
Naam: Wil van Hout
Ik heb ook op deze school gezeten van 1964 tot en met 1967. De namen van de leerkrachten die ik nog weet zijn mevr. Uljee, en de directeur de hr. Oomens. Ik weet nog dat zijn dochter bij mij in de klas heeft gezeten, ze heette Marga. Andere namen die ik mij herinner zijn Hans van Ulsen en Meddy van der Meyden.
Naam: Theo van den Dungen
Op 29 juli 1875 kwamen in de achterkamer van Marse 28 Joodse en Protestantse notabelen bijeen om het departement Eindhoven der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen op te richten (Marse was uitbater van het Haagsch Koffiehuis aan de Markt, waar ook de vrijzinnig georiënteerde sociëteit Amicitia haar bijeenkomsten hield). Het doel van de notabelen was het beheren van een neutrale school, want dat was de enige mogelijkheid om te ontkomen aan de Rooms-Katholieke invloed op het plaatselijk onderwijs (de toenemende macht van de rooms-katholieken in de zuidelijke provincies uitte zich op allerlei maatschappelijke terreinen; de schoolstrijd was hier een prominent voorbeeld van). De Protestantse en Joodse minderheden werden weliswaar getolereerd, maar het werd hen niet makkelijk gemaakt. Opmerkelijk is dat er maar liefst 18 fabrikanten aanwezig waren (J. Elias, J. van der Nahmer, R. van der Nahmer, C. van den Briel, H. van den Briel, E.J.F. van Dissel etc.), en de overigen waren rijksdienaren en predikanten.
Evenals elders in het land had het Nut in Eindhoven banden met de vrijmetselarij, hoewel er in 1875 nog geen loge in Eindhoven bestond. De eerste loge Licht en Vrijheid kwam pas in 1919. Er waren wel contacten met andere loges. Een aantal personen uit Eindhoven e.o. was ingeschreven bij de loge Vrij Geweten in Breda; daartoe behoorde o.a. de zoon van fabrikant en predikant E.J.F. van Dissel, de eerste secretaris van het Nut in Eindhoven.
De commissie die tijdens de oprichtingsvergadering de opdracht kreeg een school te bouwen, ging voortvarend te werk. Aan den Grooten Berg werd het terrein naast J.W. Zeegers gekocht en op 19 januari 1876 werd de bouw van de school voor een bedrag van f. 4.750,- gegund aan meester-timmerman J. v.d. Velzen. Een goed jaar na de oprichting van het departement kon de school, die uit drie afdelingen bestond, zijn deuren openen. Dat gebeurde in twee fases. Als eerste van de drie afdelingen werd begin september 1876 de bewaarschool in gebruik genomen (hiermee was de 1ste Nutskleuterschool een feit). Deze school verhuisde in 1928 naar de Eksterlaan 4, en werd in 1985 opgeheven.
De bewaarschool (in deze periode meestal Fröbelschool genoemd) was bestemd voor kinderen van 3-6 jaar, daarop volgde de middenklasse voor meisjes tot 13 jaar en jongens tot 12 jaar, De hoogste klasse was bestemd voor meisjes tot 16 of 17 jaar.
Voor de laatstgenoemde twee groepen begon aan den Grooten Berg het onderwijs op 20 oktober 1876, en hiermee was de 1ste Nutsschool voor de gewoon lager onderwijs een feit. De school verhuisde in 1915 naar de Reigerlaan 3, want daar werd, naar een ontwerp van de architecten J.W en J.D Hanrath, een nieuwe school gebouwd. Het is opvallend te noemen, dat later bij het stichten van nieuwe lagere scholen niet altijd een kleuterschool werd opgericht, want bij de opening van de 2de Nutsschool voor gewoon lager onderwijs, in de Schoenmakerstraat 2 in 1926 kwam er geen kleuterschool bij. Bij de oprichting van de 3de Nutsschool voor gewoon lager onderwijs (1930 aan de Akkerstraat 30) was er wel een kleuterschool aan verbonden (= de 2de nutskleuterschool, 1930-1985).
Het zou te ver voeren om alle Nuts(kleuter)scholen op te noemen, maar een kleine opsomming kan door de beugel: 3de Nutskleuterschool: Pastoriestraat 55, 1938-1985; 4de Nutskleuterschool: Floralaan 264, 1942-1985 etc,
Wat betreft de Nutsscholen voor gewoon lager onderwijs: 4de Nutsschool: 1938-heden, Heezerweg, na 1942 Floralaan 264; 5de nutsschool: 1954-heden, Tafelbergplein 3, etc. etc.
Als schoolleiders van de 2de Nutskleuterschool aan de Akkerstraat 30 zijn te noemen: N. Nijkamp (1947), C.P. van Meurs (1959-1979), S. Kardol (1979-1980) en
L. Vrij ( 1980-1985).
Schoolleiders van de 3de Nutsschool voor gewoon lager onderwijs aan de Akkerstraat 30 zijn b.v. S.J. Rienks (1932-1954), A. Oomens (1955-1970), R. van Leeuwen (1970-1977), mw P. Wuite-Harteveld, wnd, (1975-1977), H.H. Sijmons (1977-1980) en F.J.M. Wijnen (1981-1989).
BRON: 125 jaar NUT in Eindhoven.1875-2000, dr. Jaap A. Duijnhouwer.
Naam: Greetje Pieksma-van Essen
Ik heb ook op deze lagere school gezeten, van 1944(?)-1950. Het was geen protestantse school, maar een Algemene, Openbare Lagere School. Wij woonden in de buurt en kwamen elke dag langs de H. Hartschool in de Ploegstraat. Ik weet nog goed dat de meisjes daar in de winter nog een rok over hun lange broek moesten dragen. Wij als leerlingen van de Nutsschool mochten in die tijd al met een lange broek (zonder rok erover) naar school komen. We hadden gymles op school in het bijgebouwde gymlokaal. Dhr. Carol was de gymleraar. Aan het einde van het schooljaar mochten we altijd het apenspel doen in de gymzaal met alle rekken, ringen, touwen en instrumenten die er voorhanden waren. Namen van andere leerkrachten: mej. Warnaar, mej. Slaats, mej. Oomens en haar broer meneer Oomens en de heren Rienks en Vervoort(?).
Naam: Ria Keeris Verbeek.
Ik heb hier ook op school gezeten en dat was in de oorlog. Wij hadden een lokaal op zolder. Ik zat toen op de 4de Philips Lagere School en wij moesten eruit omdat de bedrijfsschool gebombardeerd was. Onze meester was toen meneer Kieviets en het hoofd van de school was toen meester Merkus. Het was voor mij een heel eind lopen, want een fiets hadden we niet daarom gingen we van 9 uur in de morgen tot 3 uur in de middag naar school.
Naam: Peter van Gansewinkel
Erg geheimzinnig was de Nutsschool voor ons die naar de H. Hartschool gingen, het was beter om er niet te veel van te weten. Af en toe werd er wel eens door de voordeur protestantse bok geschreeuwd. Niemand van ons katholieke kinderen zou wel eens kunnen denken dat het misschien ook wel een goede school kon zijn. Een gymlokaal was er in onze school helaas nooit, wel veel bidden.
Naam: Henk den Exter (arch.parochie H.Hart van Jezus)
Wij keken altijd stiekem door het raam heen naar de 6de klassers, die op het schoolplein lichamelijke oefening kregen. D´n Eng op een stoel achterstevoren, midden op het schoolplein en met een aanwijsstok op de grond slaand met de dikke kant om het tempo aan te geven. De klas liep dan in een kring om hem heen.
Naam: Henk den Exter (arch.parochie H.Hart van Jezus)
Vanmiddag ben ik nog een bewoner van de Ploegstraat tegengekomen in de Hof van Eden, die me duidelijk maakte dat de school in de Akkerstraat niet afgebroken wordt, maar dat er appartementen in komen en de kleine schoolgymzaal, wel word afgebroken en daartegen een grote blok met appartementen wordt gebouwd 4 en 5 hoog. Tot aan de muren van de kerk.
Naam: Paul van der Cingel
Dat verhaal ken ik ook, dat van die Britse soldaten. Ze hadden er een enorme puinhoop van gemaakt op die zolders. Zo hadden ze verschillende wandplaten van de muren gehaald en die versneden om kapotte ruiten te vervangen, glas was (nog) niet verkrijgbaar. Tijdens de bevrijding bleven overal Britse en Canadese soldaten achter om de orde te handhaven, van de troepen wel te verstaan. Vanuit het zuiden kwamen steeds weer nieuwe troepen soldaten die o.a in Eindhoven nieuwe marsorders kregen. Ook moesten ze het militaire verkeer regelen. Ze werden ondergebracht in leegstaande gebouwen of zoals hier in schoolgebouwen.
Naam: Giovanni van Helvoirt
Ja Paul, en op deze wijze zijn ons Ma en Pa bij elkaar gekomen. Het waren Britse militairen die uit het zuiden kwamen, en gelegerd lagen bij ons oma en opa aan de Hoogstraat en tegen ons pa zeiden: 'In Westerlo weten we nog wel een mooi blond meidje voor jou'. En dat is dus ons ma geworden.