Het lijkt wel midden Tijgerstraat, Tivoli?
Het is juist het gebrek aan concurrentie geweest, of zeg maar rustig kartelvorming in Eindhoven, dat Anton Philips heeft doen besluiten om een door hem gecontroleerde winkelketen op te zetten. Gaf Philips nl. een loonsverhoging van 5%, dan werden binnen een week alle prijzen van goederen binnen de regio Eindhoven met 5% verhoogd. 'Ja maar daar heb ik het niet voor gedaan.' (of zoiets) schijnt Anton toen gezegd te hebben.
De winkels waren aanvankelijk alleen voor Philips-werknemers, later voor iedereen.
Ons moeder spaarde altijd de ETOS-kassabonnen, want bij inlevering daarvan kreeg je dan tegen het eind van het jaar een percentage van het totaal bestede bedrag terug. Het was me toch altijd een getel en stapels bonnetjes in de huiskamer, de inktafdruk was niet altijd even helder en duidelijk interpreteerbaar, maar zo werd vroeger wel voor menig Eindhovens kind het sinterklaascadeautje gefinancierd.

Deze winkel stond in de Frederik Hendrikstraat in Aalst. Mijn hele familie woonde in deze straat. Een zus van mij woonde er naast als eerste bewoonster. Het doet me genoegen deze foto te zien. Uiteraard zal ik deze foto aan mijn zus gaan brengen, want ze is nu op een paar weken na 93 jaar.

Ik kan nog een verhaal vertellen na een bezoek aan mijn zus. Het pand aan de andere kant van de tunnel was in eerste instantie een winkel van Philips vergelijkbaar met de Blokker, maar deze liep niet en het pand werd dan ook gauw gebruikt als kleuterschool. Omdat er nogal veel jonge gezinnen woonden was het zeer welkom. Dus een Philips-kleuterschool en een Etos-winkel!

Wat mijn schoonzus wist te vertellen, dat in de oorlog de bonnen 1 dag eerder geldig waren in de dorpen. Zij woonde in de buurt van de Roostenlaan en ging dan via de Engelse tuin naar deze winkel boodschappen doen. Ook leuk toch. Zou zij op deze manier mijn broer hebben leren kennen?

De stichting 'Eindhovense Woningbouw Thuis Best', waar Anton Philips zelf voorzitter was, kocht in het voorjaar van 1928 gronden op aan de rand van Eindhoven in Geldrop en Veldhoven (en misschien ook in Aalst, of had Philips dat daar toen zelf al?) om wijken op te bouwen, omdat Anton Philips in Eindhoven de gemeentelijke eisen m.b.t. riolering en straataanleg te kostenopdrijvend vond. Wellicht gebruikte hij om die reden ook steeds dezelfde architect, die dus ook maar weinig van het ontwikkelde basisplan afweek?

Kooken was de architect van de eerste Woningwetwoningen in Woensel. Het stratenplan van het Philipsdorp was van de schoonvader van Anton, directeur De Jongh van de gemeentewerken in Rotterdam. De Eindhovense gemeentearchitect Kools, de opvolger van Kooken, ging heel erg ver in het treiteren van de woningbouwvereniging(en). Maar ook van het traineren van woningbouwprojecten. Hij probeerde ook de vlucht naar de randgemeenten tegen te houden. In Veldhoven lukte dat.

Het percentage dat men terugkreeg op het totaalbedrag van de bonnen was acht procent, en volgens mij kreeg je bij de Gruyter tien procent op een of andere manier terug.

De Gruyter had het snoepje van de week!

Het snoepje van de week was toch iets anders dan de 10 procent korting? Of had het een met het ander te maken, korting + snoepje van de week? Bij ons thuis kwamen ze alleen bij de Etos, bij de Gruyter kwamen ze niet.

Bij een bepaald bedrag aan boodschappen kon je het snoepje van week voor 10 cent (echte centen) kopen. Wat de waarde van de zakje snoep in werkelijkheid was weet ik niet.

Het snoepje van de week was in mijn jeugd een knap meisje waar je je weekend mee doorbracht. Geen nacht, dat mocht nog niet! Was algemeen onder de jeugd in de jaren na de oorlog.

Ik woonde als kind in de Plaggenstraat in Strijp waar ook een winkel van De Gruyter was gevestigd. Ik meen me te herinneren dat mijn moeder de gekregen kassabonnen bewaarde en als ze er dan een stapeltje bij elkaar had ze werden ingeleverd bij De Gruyter en over het bedrag werd 10% uitbetaald.
Volgens mij bestond destijds de slagzin: En betere waar, én 10%, alleen De Gruyter.

Het snoepje van de week kon je altijd kopen voor een dubbeltje, ongeacht het bedrag dat je besteede. En Rini van Kuik heeft gelijk, je moest de kassabonnen bewaren en daar kreeg je 10% korting op.

Mij staat nog zoiets bij dat je bij de ETOS 8% kreeg, maar wie weet nog hoeveel dat precies was?

Zonder meer was de uitkering 10%. De volgende tekst spreekt boekdelen. "Én betere waar. Én 10 procent. Alleen de Gruijter"

Mijn moeder kocht vooral bij de gewone middenstand, de kruidenier, de slager, de bakker op de Kleine Berg. Melk werd aan huis gebracht met de hondenkar. Mij lukte het nog wel eens mijn moeder over te halen ook bij de Gruyter op de hoek van de Hoogstraat wat te kopen. Het snoepje van de week bestond uit een zakje waar niet alleen wat snoep in zat maar ook een of ander klein prulletje. Ik ontfermde me over de oranje kassabonnen en was de koning te rijk als ik voor een tientje aan bonnen had. Die ging ik dan inleveren, zonder iets te kopen, en genoot van de gulden die ik kreeg voor de bonnen. Dat was gelijk aan tien weken zakgeld.